Τι είναι το γλαύκωμα και πώς δημιουργείται?

Το γλαύκωμα είναι μία πάθηση του ματιού κατά την οποία το οπτικό νεύρο καταστρέφεται προοδευτικά λόγω αυξημένης ενδοφθάλμιας πίεσης. Αν δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση της συγκεκριμένης πάθησης, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να προκληθεί ολική τύφλωση γιατί αλλοιώνονται τα οπτικά πεδία.

Πιο συγκεκριμένα, το μάτι παράγει το υδατοειδές υγρό το οποίο κυκλοφορεί μέσα στο μάτι και αποχετεύεται στην φλεβική κυκλοφορία. Όταν το υδατοειδές υγρό δεν μπορεί να αποχετευτεί σωστά, ο συνεχώς παραγόμενος όγκος του πιέζει τα τοιχώματα του οφθαλμού και κατά συνέπεια αυξάνεται η εσωτερική πίεση του ματιού (ενδοφθάλμια πίεση). Η αυξημένη πίεση με τη σειρά της προκαλεί σταδιακή και μη αναστρέψιμη καταστροφή του οπτικού νεύρου, το οποίο ευθύνεται για την μεταφορά των οπτικών ερεθισμάτων στον εγκέφαλο και, με αποτέλεσμα να περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό ή ακόμα να χάνεται η όραση.

top

Το γλαύκωμα θεωρείται μία ύπουλη ασθένεια διότι τα συμπτώματα της πάθησης δεν γίνονται αντιληπτά παρά μόνο στο τελικό στάδιο όπου επηρεάζεται η κεντρική όραση. Δυστυχώς, το γλαύκωμα καταστρέφει σταδιακά το οπτικό νεύρο του οφθαλμού και περιορίζει τα οπτικά πεδία χωρίς να επηρεάζει την οπτική οξύτητα του ασθενούς. Όμως όταν δημιουργείται πρόβλημα με την κεντρική όραση, είναι πολύ αργά για θεραπεία. Σε μία μόνο περίπτωση γλαυκώματος (οξύ γλαύκωμα κλειστής γωνίας) παρατηρείται πολύ αυξημένη πίεση, θολή όραση, έντονος πόνος στα μάτια και πιθανή απώλεια όρασης αν δεν γίνει άμεσα θεραπευτική αγωγή.

Το γλαύκωμα είναι μία πάθηση που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο. Είναι συχνή πάθηση σε άτομα άνω των 40 ετών και η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνει με την ηλικία. Όμως, υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι είναι περισσότερο ευπαθείς στην εμφάνιση γλαυκώματος:

• φέρουν κληρονομικό ιστορικό γλαυκώματος,
• έχουν υψηλή ενδοφθάλμια πίεση,
• είναι άνω των 60 ετών,
• ανήκουν στη μαύρη φυλή και άνω των 40 ετών,
• πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης), υψηλή μυωπία
• χρησιμοποιούν κορτιζόνη
• έχουν οφθαλμικό τραύμα ή οφθαλμικές φλεγμονές
  
  

top

Οι τύποι του γλαυκώματος είναι οι εξής:

• Απλό ή Χρόνιο γλαύκωμα ανοικτής γωνίας: Θεωρείται ο πιο συνήθης τύπος γλαυκώματος και τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι αλλοιώσεις στα οπτικά πεδία, ανοικτή γωνία και υψηλή ενδοφθάλμια πίεση.
• Οξύ γλαύκωμα κλειστής γωνίας: Χαρακτηρίζεται από απότομη και μεγάλη αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεςση του ματιού προκαλώντας έντονο πόνο στο μάτι, πονοκεφάλους, τάση προς έμετο, θολή όραση και ερυθρότητα του ματιού. Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως από οφθαλμίατρο με χάπια και κολλύρια τα οποία θα ακολουθήσει η μικροχειρουργική επέμβαση ή θεραπεία με Laser. Ο συγκεκριμένος τύπος του γλαυκώματος αντιμετωπίζεται με επιτυχία αλλά απαιτείται τακτικότατος έλεγχος από τον οφθαλμίατρο της κατάστασης του οφθαλμού.
• Γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης: Είναι επικίνδυνος τύπος γλαυκώματος διότι δεν μπορεί να διαγνωστεί με ευκολία. Η τιμές της ενδοφθάλμιας πίεσης είναι φυσιολογικές αλλά παρατηρούνται παθολογικά οπτικά πεδία και κοίλανση του οπτικού νεύρου. Εμφανίζεται σε ασθενείς με ημικρανίες, υπόταση, καρδιαγγειακά προβλήματα ή αύξηση της γλοιότητας του αίματος.
• Ψευδοαποφολιδωτικό γλαύκωμα: Ο κρυσταλλοειδής φακός δημιουργεί μικρές φολίδες στο μάτι οι οποίες αποφράσσουν τη γωνία προκαλώντας έτσι αύξηση της πίεσης. Τα άτομα που πάσχουν από τον συγκεκριμένο τύπο του γλαυκώματος θα πρέπει να εξετάζονται συχνά για την μέτρηση της πίεσης καθώς επίσης για την διάγνωση καταρράκτη.
• Συγγενές γλαύκωμα: Εμφανίζεται στα παιδιά μετα την γέννησή τους προκαλώντας συμπτώματα όπως δακρύρροια, θολά και φωτοευαίσθητα μάτια. Ο συγκεκριμένος τύπος γλαυκώματος θεραπεύεται με χειρουργική επέμβαση ασφαλώς και επιτυχώς.
• Δευτεροπαθές γλαύκωμα: Είναι αποτέλεσμα τραυματισμού, φλεγμονής ή όγκου στον οφθαλμό καθώς επίσης προκαλείται σε περιπτώσεις καταρράκτη, διαβήτη ή μετεγχειρητικά.
  
  

top

Το γλαύκωμα μπορεί να διαγνωσθεί ύστερα από ειδικές οφθαλμολογικές εξετάσεις σε συνδυασμό με όλα τα ιστορικά ιατρικά δεδομένα του ασθενούς και των συγγενών του. Πιο συγκεκριμένα, οι σύγχρονες ειδικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται ο ασθενής για τη διάγνωση του γλαυκώματος περιλαμβάνουν τονομέτρηση, χρήση οφθαλμοσκοπίου για την εξέταση του εσωτερικού του ματιού και του οπτικού νεύρου, γωνιοσκοπία, παχυμετρία του κερατοειδούς, αυτόματη περιμετρία (οπτικά πεδία), τομογραφία οπτικών θηλών (HRT).

Αναφέραμε πως όταν καταστρέφεται σταδιακά το οπτικό νεύρο λόγω γλαυκώματος η κατάσταση δυστυχώς είναι μη αναστρέψιμη. Αν όμως διαγνωσθεί έγκαιρα το γλαύκωμα, η επιδείνωση της κατάστασης μπορεί να αποφευχθεί και να ελεγχθεί με τρεις μεθόδους θεραπείας:

• Φαρμακευτική αγωγή (κολλύρια και χάπια)
• Χειρουργική με Laser
• Χειρουργική επέμβαση
  
  

top

Η πρόληψη και η γνώση του κληρονομικού ιστορικού μας αποτελούν τις καλύτερες μεθόδους για την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του γλαυκώματος έτσι ώστε να αποφευχθούν τυχόν μη αναστρέψιμες βλάβες του οφθαλμού. Συνεπώς, τα άτομα άνω των 40 ετών καθώς επίσης τα άτομα τα οποία είναι ευπαθή για την εμφάνιση γλαυκώματος, θα πρέπει να επισκέπτονται τον οφθαλμίατρο τουλάχιστον μία φορά το χρόνο για να κάνουν οφθαλμολογικό έλεγχο και ειδικές οφθαλμολογικές εξετάσεις που θα προτείνει ο ιατρός. Οι ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από γλαύκωμα θα πρέπει να εξετάζονται κάθε τρίμηνο περίπου με σκοπό τον λεπτομερή έλεγχο και αξιολόγηση της κατάστασής τους, ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες του οφθαλμιάτρου. Επιπλέον, η σωστή διατροφή, ο αθλητισμός και η αποφυγή του καπνίσματος συμβάλλουν θετικά στον έλεγχο και την σταθεροποίηση της εξέλιξης του γλαυκώματος.

top