Ποιες είναι οι συχνότερες παθήσεις των βλεφάρων?

Υπάρχουν πολλές παθήσεις οι οποίες σχετίζονται με τα βλέφαρα και προκαλούν σημαντικά προβλήματα στην όραση και στην λειτουργικότητα του ματιού, ενοχλήσεις καθώς επίσης αισθητικά προβλήματα. Απαιτείται έγκαιρη και ακριβής πρόληψη από τον οφθαλμίατρο για να υπάρξει σωστή θεραπεία.

Παρακάτω αναφέρονται οι συχνότερες παθήσεις των βλεφάρων όπως βλεφαρίτιδα, εντρόπιο-εκτρόπιο-τριχίαση, κριθή, χαλάζιο, ξηροφθαλμία και δακρύρροια.

αρχή

Η βλεφαρίτιδα είναι μία πολύ συχνή πάθηση των βλεφάρων η οποία εμφανίζεται κυρίως σε άτομα με λιπαρό δέρμα, ξηροφθαλμία ή αλλεργικές αιτίες κατά την πρώιμη παιδική ηλικία ή και αργότερα. Αφορά στην επίμονη φλεγμονή των βλεφάρων λόγω της υπερλειτουργίας κάποιων βλεφαρικών αδένων με αποτέλεσμα να δημιουργούνται λιπαρές εκκρίσεις (πιτυριδώδης βλεφαρίτιδα) και ‘λέπια’ (σμηγματοροϊκή βλεφαρίτιδα) κατά μήκος των βλεφάρων. Τα συμπτώματα της βλεφαρίτιδας είναι συνήθως, κνησμός, ερεθισμός, ερυθρότητα, αίσθηση καύσου ή ξένου σώματος στο μάτι, δακρύρροια και δυσκολία τοποθέτησης του φακού επαφής στο μάτι.

Η βλεφαρίτιδα μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο με τους παρακάτω τρόπους ή τον συνδυασμό τους:

• με ζεστές κομπρέσες, καθαρισμό των βλεφαρίδων, πλύσεις και ειδικό πρόγραμμα υγιεινής που δίνεται από τον οφθαλμίατρο,
• με φαρμακευτική αγωγή όπως με ειδικά αντιβιοτικά σε μορφή κολλύριου ή αλοιφής, κορτιζονούχες αλοιφές κ.α.,
• τεχνητά δάκρυα,
• με σωστή διατροφή αποφεύγοντας τα πολλά λιπαρά και τα οινοπνευματώδη ποτά.

αρχή

Το εντρόπιο, εκτρόπιο και η τριχίαση αποτελούν συχνές παθήσεις των βλεφάρων που σχετίζονται με την αλλαγή στη θέση των βλεφάρων κατά τις οποίες:

Εντρόπιο: Το βλέφαρο στρέφεται προς τα μέσα δημιουργώντας κερατίτιδα
Εκτρόπιο: Το βλέφαρο στρέφεται προς τα έξω
Τριχίαση: Οι βλεφαρίδες έχουν αντίθετη φορά της κανονικής, στρέφονται προς τα μέσα ακουμπώντας τον κερατοειδή και δημιουργούν κερατίτιδα.

Απαιτείται έγκαιρη πρόληψη και θεραπεία γιατί οι συγκεκριμένες παθήσεις θεωρούνται πολύ επικίνδυνες για τα μάτια προκαλώντας ερεθισμούς και πιθανότατα μόνιμη βλάβη του κερατοειδούς.

Το εντρόπιο, το εκτρόπιο και η τριχίαση αντιμετωπίζονται με απλή χειρουργική επέμβαση κάνοντας τοπική αναισθησία. Η ανάρρωση είναι γρήγορη.

αρχή

Η κριθή (κριθαράκι) και το χαλάζιο είναι δύο πολύ συχνές φλεγμονές αλλά διαφορετικές μεταξύ και δε θα πρέπει να συγχέονται. Πιο συγκεκριμένα:

Η κριθή θεωρείται ένα μικρό ογκίδιο το οποίο προκαλείται από ύστερα από οξεία τοπική μόλυνση του θύλακα της βλεφαρίδας και του αδένα του Zeiss οι οποίοι βρίσκονται στο χείλος του βλεφάρου (άνω ή κάτω βλέφαρο, εσωτερικά ή εξωτερικά). Αποτέλεσμα της μόλυνσης είναι ένα κόκκινο ογκίδιο που προκαλεί πόνο και ενδέχεται να παρουσιάζει ένα άσπρο σημείο σαν ‘μυτούλα’ το οποίο αποδεικνύει ότι υπάρχει πύον. Η κριθή αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά σε μορφή αλοιφής ή κολλύριου.

Το χαλάζιο είναι ένα μικρό ογκίδιο το οποίο δημιουργείται στο άνω ή κάτω βλέφαρο, εσωτερικά ή εξωτερικά. Πιο συγκεκριμένα, η κύστη αυτή είναι μία φλεγμονή του βλεφάρου η οποία προκαλείται από κατακράτηση του σμήγματος μετά από την απόφραξη του απεκκριτικού σωληναρίου του αδένα του Meibomio. Θεωρείται συχνό φαινόμενο για άτομα που πάσχουν από βλεφαρίτιδα. Όταν το μέγεθος του χαλάζιου είναι μεγάλο ενδέχεται να προκαλέσει εκτός από πόνο, και αστιγματισμό λόγω της πίεσης που δημιουργεί στον κερατοειδή. Όταν το μέγεθός του είναι μικρό υπάρχει περίπτωση να μην προκαλέσει συμπτώματα και να εξαλειφθεί από μόνο του. Το χαλάζιο αντιμετωπίζεται με συντηρητική θεραπευτική αγωγή (κολύρια, αλοιφές), θερμά επιθέματα, κομπρέσες, μασάζ του πρησμένου αδένα ή συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων. Αν το χαλάζιο εξακολουθεί να υπάρχει ύστερα από 3-4 εβδομάδες, μπορεί να αντιμετωπιστεί με χειρουργική επέμβαση κυρίως για αισθητικούς λόγους. Η χειρουργική επέμβαση θεωρείται απλή, γρήγορη, γίνεται με τοπική αναισθησία και ο ασθενής πηγαίνει σπίτι του αμέσως μετά την επέμβαση.

Αξίζει να σημειωθεί πως με την έγκαιρη πρόληψη και θεραπεία μπορούν να αποφευχθούν η ταλαιπωρία του ασθενούς, ο πόνος και η χειρουργική επέμβαση.

αρχή

Η ξηροφθαλμία είναι η κατάσταση κατά την οποία το μάτι παράγει μικρότερη ποσότητα δακρύων από αυτήν που χρειάζεται για να διατηρηθεί υγρό καθώς επίσης η ποιότητα των δακρύων είναι κακή. Θεωρείται μια σοβαρή πάθηση γιατί ενδέχεται να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στον κερατοειδή και τον επιπεφυκότα αν δεν θεραπευτεί έγκαιρα.

Η εμφάνιση της ξηροφθαλμίας οφείλεται κατ’ αρχήν στο γεγονός ότι η παραγωγή των δακρύων μειώνεται καθώς μεγαλώνουμε ηλικιακά. Επιπλέον διάφορα νοσήματα (π.χ. διαβήτης, ορμονικές διαταραχές και διαταραχές του νευρικού συστήματος, ρευματικά νοσήμτα κ.α.), κάποια φάρμακα (π.χ. υπνωτικά, αγχολυτικά, αντισυλληπτικά κ.α.), κλιματικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις και διάφορες παθήσεις βλεφάρων αποτελούν αιτίες εμφάνισης της ξηροφθαλμίας.

Τα πιο συχνά συμπτώματα της ξηροφθαλμίας είναι έντονη δακρύρροια, αίσθηση ξένου σώματος στο μάτι ή δυσκολία τοποθέτησης φακών επαφής, αίσθηση ξηρότητας, κόπωσης ή καύσου των ματιών, ευαισθησία των ματιών στο φως και σε αέριους ρύπους και παραγωγή βλέννας κατά τις πρωινές ώρες.

Η ξηροφθαλμία και τα αίτιά της, αν διαγνωσθούν έγκαιρα και με ακρίβεια μπορούν να αντιμετωπισθούν με διάφορους τρόπους όπως με τεχνητά δάκρυα, με στέρεα πρόσθετα τεχνητών δακρύων και με προσωρινό ή μόνιμο κλείσιμο των πόρων αποχέτευσης δακρύων για την διατήρηση των δακρύων περισσότερο χρονικό διάστημα μέσα στο μάτι. Επίσης, προτιμάται η επιλογή χώρων όπου η ατμόσφαιρα είναι υγρή για να μην εξατμίζονται τα δάκρυα. Τέλος, οι τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε βιταμίνη Α συμβάλλουν στην καλή ποιότητα των δακρύων.

αρχή

Η δακρύρροια είναι μία κατάσταση κατά την οποία το μάτι φαίνεται υγρό και τα δάκρυα συγκεντρώνονται στο κάτω βλεφαρικό χείλος πέφτοντας τελικά στο μάγουλο. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι όταν έχουμε υπερβολική παραγωγή δακρύων και ο δεύτερος όταν τα έχουμε δυσλειτουργία αποχέτευσης των δακρύων.

Πιο συγκεκριμένα, η υπερβολική παραγωγή δακρύων συνήθως πηγάζει από ξηρότητα των ματιών, γλαύκωμα, διάφορες μολύνσεις ή αλλεργικές αντιδράσεις, ξένα σώματα στο μάτι, αέρα, καπνό, ρύπους και από συγκίνηση.

Από την άλλη, όσον αφορά στην κακή αποχέτευση των δακρύων, οι αιτίες είναι κυρίως κογχικό τραύμα (κάταγμα, διατομή), μολύνσεις, συγγενείς ανωμαλίες, κακή θέση του βλεφάρου ή του δακρυϊκού σημείου, ελαττωματικός βλεφαρισμός και επιπλοκές που έχουν δημιουργηθεί από ακτινοθεραπείες ή έγκαυμα.

Σημειώνεται πως η υπερβολική έκκριση δακρύων δεν εμφανίζεται μόνο όταν συμβαίνουν οι δύο παραπάνω λόγοι αλλά και σε άλλες περιπτώσεις όπως φλεγμονές του ματιού, παθήσεις των βλεφάρων, βλεφαρίδα στραμμένη στον κερατοειδή, ξηροφθαλμία, κόπωση των ματιών, φλεγμονές και μολύνσεις στο δακρυϊκό σύστημα.

Η δακρύρροια για να θεραπευτεί, απαιτείται ο ακριβής προσδιορισμός της αιτίας εμφάνισής της για να γίνει και η σωστή θεραπευτική αγωγή της αιτίας που την προκαλεί.

αρχή